Lojistik Terimleri Sözlüğü
Lojistik, günümüzde oldukça önem kazanmış bir kavramdır. Bu alanda çalışan kişilerin en çok ihtiyaç duydukları şeylerden biri de doğru lojistik terimler ve anlamlarıdır. Lojistik terimler sözlüğü, lojistik sektöründe sıkça kullanılan terimleri anlaşılır bir şekilde açıklanması amacıyla hazırlanmıştır. Bu sözlük, lojistik alanında çalışan kişilerin, terimler ve anlamları hakkında hızlı ve kolay bir şekilde bilgi edinmelerine yardımcı olur. Özellikle yeni başlayanların ve öğrencilerin başvurdukları bir kaynak olduğu için, lojistik terimler sözlüğü oldukça faydalı bir araçtır. Lojistik sektöründe çalışanların ihtiyaç duydukları temel kavramları öğrenmelerine yardımcı olacak terimleri A’dan Z’ye sizler için derledik.
A
A.T.A Karnesi: Geçici İthalat Sözleşmesi yani İstanbul Sözleşmesi ve ekleri gereğince ticarete taraf olan ülkeler arasında, herhangi bir ek belge talep edilmeden yükün geçici şekilde ithalat ve ihracatını sağlayan gümrük belgesidir. Bu belge sayesinde gümrüklerden geçiş kısalmaktadır. Belgenin geçerlilik süresi 1 yıldır.
Acente: Merkez kuruluşu dışında kalan farklı bölgelerde lojistik firmaları adına çalışan ve ona hizmet veren kuruluşlara veya bireylere acente denilmektedir.
ADR: Tehlikeli madde sınıfına giren, patlayıcı, yanıcı ya da parlayıcı maddelerin karayolunda taşınması esnasında gerekli olan kuralları, bu tarz tehlikeli madde taşıyan araçların ve o araçların sürücülerinin sahip olmaları gereken belgeleri belirleyen standartlardır.
Aktarma: Herhangi bir lojistik araç üzerindeki yükün, fiziki bir işleme tabi tutulmaksızın, sevkiyatının sağlanabilmesi için başka bir araca yüklenmesi işlemidir.
Alıcı: Lojistik hizmet kapsamında yükü teslim alan taraf.
Ambar: Taşınan yüklerin ya da eşyaların, ihtiyaç duyulması halinde belirli bir süre için bekletilebilmesi için oluşturulmuş kapalı veya açık alanlardır.
Antrepo (Bonded Warehouse): Gümrük mevzuatı kapsamındaki yüklerin veya eşyaların, gümrük işlemlerinin tamamlanma sürecinde bekletilmesi için hazırlanmış kapalı veya açık depo alanlarıdır.
B
Bekleme Süresi: Lojistik hizmet kapsamında, yükün ya da malın fiziki olarak hareket etmediği süredir.
Beyan Tutarı: Lojistik hizmette, gönderici tarafın beyan ettiği yük / ürün değeridir.
Blok Tren (Unit Train): Bir demir yolu katarının tamamını doldurabilecek yükün oluşması durumunda katarın tamamının o yüke tahsis edilmesine denilmektedir. Ancak bahsi geçen yükün ya da malın tek bir firmaya ait olması zorunluluğu bulunmaktadır.
C – Ç
CAF (Currency Adjustment Factor): Dolar kurundaki dalgalanmaların navlun bedeline yansıtılmasıdır.
CMR Anlaşması: Uluslararası karayolu lojistiğinde CMR Anlaşması imzalayan ülkelerin kullandığı karayolu taşıma belgesi.
CMR Karayolu Taşıma Belgesi (CMR International Consignment Note): Uluslararası karayolu lojistiğinde lojistik hizmeti sağlayan firmanın alıcı adına düzenlediği; malın ya da yükün iyi durumda teslim alındığını, belirtilen şartlarla teslim edileceğini ve taşıma sözleşmesinin düzenlendiğini yansıtan hukuki belgedir.
CPT (Carriage Paid To): Bir malın ya da yükün satıcısının malın bedelini ve tüm navlun bedelini ödedikten sonra kendi belirlediği bir lojistik firmasına teslim ederek, kendi belirlediği yerde ve kendi belirlediği kişiye teslim edilene kadar geçen süreçteki tüm taşıma maliyetini üstlendiği lojistik hizmet sürecidir.
Çapraz Sevkiyat (Cross Docking): Tedarikçiden alınan ürünlerin stoklama aşamasına geçmeden ve taşıma kabı değiştirilmeden müşterinin ihtiyaçlarına göre ayrıştırılarak varış noktasına sevk edilmesidir.
Çeki listesi: Kargonun içinde bulunan yükün ağırlık, ebat, adet, parça ve numaraları ile alıcıya ait adres ve diğer iletişim bilgilerini gösteren ambalaj / koli listesidir.
D
Dağıtılmış Stok: Aynı malzemeye ait stoğun farklı noktalarda bulundurulma halidir.
Dağıtım: Bir malın ya da yükün önceden belirlenen zamanda ve miktarda, anlaşılan teslimat noktasına gönderilmesi için yapılması gereken işlemler bütünüdür.
Dağıtım Ağı: Bir ürünün ya da yükün lojistik servisi esnasında sevk noktasından teslim noktasına kadar geçen zaman sürecinde bulunacağı depo, güzergah, satış noktası gibi öğelerin tamamının tanımlandığı sisteme verilen isimdir.
Dağıtım Kanalı: İşletmelerin ürettikleri ürünlerin ya da sundukları hizmetlerin üretim noktasından son kullanıcıya ulaşana kadar devam eden akışındaki bağlantı noktalarının bütününe verilen isimdir.
Dağıtım Merkezi: Tek bir tedarikçiden ya da farklı tedarikçilerden gelen ürünlerin, dağıtım aşamasına geçilmeden önce depolandığı, katma değerli işlem gördüğü, elleçlendiği, ambalajlandığı ve sevkiyatının sağlandığı lojistik tesislere verilen isimdir.
Depo: Ürünlerin hammadde aşamasından üretim aşamasına ya da üretim aşamasının dağıtım aşamasına kadar geçen süreçte bulunduğu stratejik öneme sahip ara noktalardır.
Desi: Lojistik işlemlerde hacimsel ağırlık anlamına gelen kelimedir. Yük taşıma ücreti hesaplanırken ürünün taşındığı kasa, koli, sandık, paket gibi üç boyutlu ambalajın en, boy ve yüksekliğinin santimetre cinsinden birbiriyle çarpıldıktan sonra 3.000 rakamına bölünmesi ile elde edilen değerdir.
Dokuman: Lojistik hizmet esnasında kullanılan fatura, sevk irsaliyesi, kontrol belgesi, satın alma emri, sertifika, belge gibi formların genel adı.
Dozvola: Uluslarası karayolu lojistiğinde TIR’ların ülkeler arasında transit geçiş yapabilmelerini sağlayan transit geçiş belgesidir.
E
Elektronik Ürün Kodu: Tedarik zinciri içerisinde yer alan bir ürünün, lojistik işlemler esnasında küresel platformda anında ve otomatik bir şekilde tanımlanması ve izlenmesi için oluşturulmuş koda verilen isimdir. Elektronik ürün kodu, üretici bilgisi, ürün tipi ve ürünün seri numarası gibi bilgileri içermektedir.
Elleçleme (Handling): Açık ve kapalı depolar, soğuk hava depoları, lisanslı depolar, antrepolar vb lojistik tesislerde bulunan ürünlerin yerlerinin değiştirilmesi, paketlerinin bozularak yeniden düzenlenmesi, taşıma kabı boyutlarının değiştirilmesi, ürünlerin kontrolü, etiketlenmesi, streçlenmesi gibi işlemlerin tamamı için kullanılan bir terimdir.
Emtia: Emtia, ticarete konu olan ve farklı üreticilerden elde edilebilen, genellikle tek tip kalitede olan altın, gümüş, petrol, doğal gaz, bakır, pamuk, şeker vb gibi temel bir mal / ürün ya da materyale verilen genel addır.
Envanter: Bir işletmeye ait taşınır taşınmaz tüm malların, işletmedeki demirbaş ve stokların ayrıntılı listesi.
ETA: Bir yükün teslim noktasına tahmini varış tarihidir.
Ex Beyan: İhracat beyannamesi
F
FCA (Free Carrier): İhracatçı konumda olan satıcının, lojistiğe konu olacak malın / yükün tüm gümrük işlemlerini tamamlayarak ve her türlü iç taşıma bedelleri ödenmiş şekilde, önceden belirlenen tarihte ve yerde ilk taşıyıcıya teslim etmesi ile gerçekleşen taşıma türüdür. Her türlü taşıma tipinde kullanılır. Yükün taşıyıcıya teslim edilmesi ile birlikte, malların tüm sorumluluğu ve riski satıcıdan çıkarak karşı tarafa geçmiş olur.
FIFO: İngilizcedeki First in First Out kelimelerinin baş harfinden oluşan bu tanım, stok yönetiminde depoya ilk giren ürünün ilk olarak çıkacağını anlatmak için kullanılır.
Filo Yönetimi: Lojistik firmaların kendilerine ait yani öz malları olan araç, ekipman, garaj, altyapı servisleri gibi lojistik süreçleri çalıştıran tüm donanımlarını düzgün bir şekilde ve aksama olmaksızın yönetmeleri işine filo yönetimi denilmektedir.
Forklift: Açık ve kapalı depolar, soğuk hava depoları, antrepolar vb lojistik tesislerde malların / yüklerin yükleme, boşaltma, taşıma, yerleştirme, istifleme gibi tüm elleçleme işlemlerinde kullanılan çatallı kaldıraca verilen isimdir.
Frigo Taşıma: Bozulmaya müsait taze ve/veya dondurulmuş gıdaların -26 derece sıcaklığa kadar özel frigorifik araçlarla taşınmasıdır.
G
Gabari: Karayolunda seyreden araçların yüklü ve/veya yüksüz olarak güvenli şekilde yol almaları için uzunluk, genişlik ve yüksekliklerini belirleyen ölçülerdir.
Gizli Hasar: İlk başta zarar görmemiş gibi duran taşıma kabı içindeki ürünlerin, sonradan zarar gördüğünün anlaşılması durumudur.
Gönderici: Bir malın ya da ürünün taşınmasını talep eden kişi veya şirket.
GPRS: Lojistik süreç esnasında yüke ait verilerin GSM şebekesi üzerinden kullanıcılara aktarılmasını sağlayan teknolojidir.
Grupaj: Lojistik serviste kullanılan taşıma aracının birden fazla müşteri tarafından kullanılması durumudur.
Gümrük İzin Belgesi: Uluslararası ticarette, tüm yasal izinlerin alındığı ve aracın serbest şekilde çıkış yapabileceğini gösteren yasal belgedir.
Güvenli Bölge: Belirli bir nedenle özel olarak tanımlanan ürünlerin ya da malzemelerin depolanması için ayrılmış alandır.
Güzergah: Bir kişinin, aracın, malın ya da hizmetin önceden belirlenen başlama ve bitiş noktaları arasında izleyeceği rotaya verilen isimdir.
H
Hammadde: Son ürünün elde edebilmek amacı ile üretim süreci esnasında büyük oranda işlenen temel malzemeye verilen isimdir.
Hamule Senedi: Demiryolu lojistiğinde kullanılan ve kıymetli evrak özelliğine sahip olmayan, makbuz niteliğindeki dokumandır.
Hasar: Nakliye, depolama, elleçleme gibi lojistik süreçler esnasında üründe meydana gelen kırılma, yırtılma, çatlama, esneme, bozulma gibi üründe değer kaybına yol açan zarardır.
Hava Konşimentosu: Gönderici kişi ya da firma ile havayolu lojistik hizmetini üstlenen firma arasında ciro edilemez formda hazırlanan taşıma senedidir.
I – İ
IATA: Uluslararası havayolu lojistiğinde yolcu ve kargo taşımacılığının tariflerini ve yetkiledirmelerini denetleyen uluslararası bir örgüttür.
IMCO Charge: Tehlikeli madde taşımacılığında armatürün talep ettiği ek ücrettir.
IMO Belgesi: Yanıcı, patlayıcı ve kimyasal yük taşımacılığında kullanılan belgedir.
Intermodal Taşımacılık: Taşınacak malın, üzerinde herhangi bir fiziki işlem yapılmadan ve içinde bulunduğu konteyner / treyler hiç açılmadan ve birden fazla taşıma modeli kullanılarak (Ro-Ro, karayolu, denizyolu, demiryolu) nihai varış noktasına ulaştırılmasıdır.
İhracat: Malların bulunduğu ülkeden başka bir ülkeye gönderilmesi ile oluşan ticari faaliyettir.
İkmal: Bir ürünün depolama sürecinde, farklı depo lokasyonlarında ya da farklı ambalaj türlerinde bulunabilirliğinin sağlanması için depo içinde gerçekleitirilen transfer işlemidir.
İrsaliye: Bir malın satışı yapıldıktan sonra bir yerden başka bir yere sevk edilmesi sırasında yanında bulundurulması gereken, resmi ve maliye onaylı mal teslim belgesidir.
İstifleme: Kısıtlı alanların verimli kullanılabilmesi amacıyla hacmin dikey yönde kullanılarak malzemelerin üst üste yığılması durumudur.
İthalat: Malların herhangi bir ülkeden, içinde bulunulan ülkeye getirilmesi ile oluşan ticari faaliyettir.
J
Jettison: Denizyolu lojistiğinde yükün bulunduğu gemi tehlike altındaysa, gerektiği durumda gemide bulunan malzemenin gemiden atılması işlemidir.
K
K1: Bir veya daha fazla öz mal taşıtı ile karayolu üzerinden şehirlerarası eşya taşımacılığı yapacak gerçek ya da tüzel kişilerin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’ndan almaları gereken yetki belgesidir.
Kabotaj: Deniz ticaretinde bir ülkenin kendi ülkesi içinde taşımacılık yapma yetkisini sadece kendi bayrağını taşıyan taşıyıcılara vermesidir. Bunun yanı sıra karayolu lojistiğinde, ticari araç sürücülerinin başka ülkelerde çalışma hakkına sahip olması şeklinde de kullanılabilmektedir.
Kalite Kontrol: Bir ürün ya da hizmetin belirlenen kalite koşullarını hangi karşılayıp karşılamadığının derecelendirilerek kontrol edilmesidir.
Kapasite: Belirli koşullar altında süreye ya da farklı kriterlere göre elde edilebilecek en yüksek üretim miktarıdır.
Karayolu Taşımacılığı: Bir malın ya da yükün lojistik sürecinde çıkış noktasından varış noktasına kadar yalnızca karayolu güzergahının kullanılması durumudur.
Karma Taşımacılık: Aynı lojistik sevkiyat içerisinde en az iki farklı taşımacılık sisteminin birlikte kullanılması durumudur.
Katma Değerli İşlemler (VAS): Müşteri talebi doğrultusunda depoda bekleyen ürünlere uygulanan etiketleme, ambalajlama, katlama, ısı ölçme, aktarma, karıştırma, birleştirme, ayırma, paletleme, hafif montaj, iade, imha, kullanım kılavuzu ekleme, barkod işlemleri, bakım-onarım işlemleri vb. gibi emek verilerek sağlanan işlemlerin tamamıdır.
Kingpin: Çekici ile yarı-römork bağlantısını sağlayan büyük pime verilen isimdir.
Knocked Down: Daha ekonomik bir yükleme için, söz konusu yükün bir bütün olarak değil de yeniden montajlanmak üzere demonte şekilde yüklenmesidir.
Kombine Taşımacılık: Bir yükün lojistik süreci boyunca başlangıç ve bitiş aşamalarında karayolunun kullanıldığı, arada geçen uzun mesafeli rotalarda ise denizyolu, demiryolu, kanal-nehir yolu gibi servislerin kullanıldığı taşımacılık sistemidir.
Komple Taşımacılık: Lojistik hizmette bir taşıma aracının veya kabının yalnızca bir göndericiye tahsis edilmesi durumudur.
Konsinye Stok: Ödemesinin teslim alındığı zaman değil de kullanıma başlandığı zaman yapıldığı ürünlere verilen isimdir.
Konsolidasyon: Taşımacılıkta, tasarruf sağlamak amacıyla küçük hacimdeki yüklerin birleştirilerek büyük hacimli yük partilerine dönüştürülmesi işlemidir.
Konşimento: Üzerinde gönderici ve alıcıya ait tüm bilgilerin yer aldığı, ayrıca yükleme yeri ve tarihi, yükün teslim edileceği nokta, yükün cinsi, adedi, ağırlığı, teslim şekli gibi detayların ayrıntılı şekilde belirtildiği yükleme talimatıdır.
Konteyner: Lojistik sektörünün ana ekipmanlarından biri olan, tüm hava koşullarına dayanıklı, bilhassa denizyolu taşımacılığı bağlantılı kombine taşımacılıkta tercih edilen, kolay elleçlenebilen, üst üste istiflenebilme avantajı ile alanın verimli kullanılmasına imkan tanıyan, yükün / malın hasar görmesini engelleyen metal taşıma kasalarıdır.
L
L2 Belgesi: Uluslararası karayolu lojistiği faaliyeti gösteren firmaların Karayolları Taşıma Kanunu gereği sahip olmaları gereken yetki belgesi türü.
Lojistik Yönetimi: Bir ürünün üretim aşamasından nihai tüketiciye ulaşana kadar geçirdiği sürecin en verimli şekilde planlanması, denetlenmesi ve uygulanmasıdır.
Low-bed (Deve Boynu Treyler): Gabari dışı olarak tanımlanan ve normal kamyonların veya tırların taşıyabilecekleri uzunluk, genişlik, tonaj gibi standartların üzerinde kalan ağır iş makineleri ya da özel proje yüklerinin taşınmasında kullanılan yarı römork tipi araçlara verilen isimdir.
M
Mal Kabul: Depoya giriş yapan ürünün ya da malzemenin kabul edilmesi işlemidir. Mal kabul süreci, yükün taşındığı araçtan boşaltılarak mal kabul için ayrılan özel alına alınması ile başlamakta, kayıtta belirtilen bilgilerle fiziksel görünümün karşılaştırılması ile devam etmekte, malın depoya alınarak kaydının tutulmasıyla da sona ermektedir.
Mal Kabul Alanı: Depoya girişi yapılacak ürünün kabul işlemlerinin yürütülmesi için tahsis edilen özel alandır.
Manifesto: Lojistik hizmet sağlayıcı firma ve ona ait acente tarafından düzenlenen ve araçta bulunan toplam kargonun özet detaylarını içeren, ağırlıklı olarak gümrükte kullanılan belgedir.
Maut: Almanya’da 12 ton üzeri araçlardan alınan otoyol kullanım vergisidir.
Menşei Şahadetnamesi: Uluslararası ticarette dolaşımda olan malın menşeini, yani üretildiği yeri ve dolayısıyla hangi ülkeye ait olduğunu gösteren belgedir.
Muayene: Depo alanlarına ya da gümrüğe getirilen ürünlerin görevli üçüncü şahısların gözetiminde, ihtiyaç duyulması halinde numune alınıp analizleri yapılacak şekilde kontrol edilmesidir.
Mücbir Sebep: İmzalanan sözleşmelerin taraflarının öngöremedikleri ve kontrolleri dışında gelişen durumlardan dolayı (doğal afetler, savaş vb) sorumlu tutulamayacaklarına dair hükümdür.
N
Navlun: Uluslararası ticarette denizyolu ya da nehir /kanal yolu taşımacılığında gemi şirketine taşıma hizmeti karşılığında ödenen ücret.
O – Ö
Ordino: Konşimento üzerinde yer alan malların kısım kısım çekilebilmesini sağlamak amacıyla düzenlenen emir veya talimatnameye verilen isimdir. Ordino aynı zamanda konşimentoya karşılık malın gümrükten çekilmesi için verilen bir talimattır da.
Ölü Stok: Uzun bir süre geçmesine rağmen talep edilmemiş ya da tüketimi gerçekleşmemiş stoğa verilen isimdir.
Özet Beyannamesi: Uluslararası ticarette ithalatı ya da ihracatı gerçekleştirilecek ürünün gümrüğe geldiğini gösteren belgedir.
P
Paket: Lojistiği gerçekleştirilecek ürünlerin dış etkenlerden korunmasını sağlayan ve onları bir arada tutarak dağılmalarını engelleyen, taşıma, pazarlama depolama, dağıtım gibi işlemleri kolaylaştıran farklı materyallerden üretilmiş kaptır.
Paketleme: Lojistiği gerçekleştirilecek ürünün çıkış noktasından varış noktasına ulaşana kadar dış etkenlerden etkilenmesi ve güvenli ulaşımının sağlanabilmesi için metal, plastik, ahşap gibi koruyucu bir kap içine alınmasıdır.
Paletleme: Ürünün taşınabilmesi ve depolanabilmesi için paletlerin üzerinde istiflenmesi işlemidir.
Panelvan: 3-5 metre derinliğindeki kasası ile yük ve eşya taşımaya elverişli hafif ticari araçlar.
Parsiyel Taşımacılık: Aynı lojistik güzergah üzerinde yer alan farklı müşterilere ait yüklerin aynı TIR ile taşınmasıdır.
Poliçe: Sigorta akdinin yapılmış olduğunu ve akdin karşılıklı olarak koşullarını (her iki tarafın haiz olduğu hak ve borçları) gösteren yazılı bir sözleşmedir.
Proforma: Satıcı tarafından alıcı adına düzenlenen ve yapılan anlaşma ile ilgili her türlü detayı gösteren ön faturadır.
R
Rotalama: Lojistik süreç içerisinde bir yükün başlangıç noktasından teslim edileceği noktaya kadar hangi güzergahı izleyeceğinin ve teslimatın hangi sıra ile yapılacağının planlanmasıdır.
Römork: Taşıyacağı yükün özelliklerine göre özel olarak imal edilmiş, kendisine ait tekerlekleri olan ve bu tekerlekler üzerinde park halinde durabilen, bir çekici araç tarafından çekilen yük taşıma işlevine sahip karayolu taşıma aracına verilen isimdir.
Römorkör: Denizyolu lojistiğinde ya da ulaşımında, büyük gemilerin liman alanlarında hızlı ve güvenli bir şekilde manevra yapmalarına yardımcı olan motorlu deniz araçlarıdır.
R2 Belgesi: Uluslararası karayolu lojistiği alanında faaliyet gösteren organizatör firmaların Karayolları Taşıma Kanunu gereği sahip olmaları gereken yetki belgesidir.
S – Ş
Sabit Depolama Politikası: Her ürünün, kendisi için ayrılmış özel bir alanda depolanmasına yönelik politikadır.
Sabit Fiyat: Üzerinde hiçbir şekilde değişiklik yapılamayan fiyattır.
Serbest Bölge: Bulunduğu ülkenin siyasi sınırları içerisinde yer almasına rağmen o ülkenin yürürlükte olan ticari ve iktisadi hukuki kurallarının, mevzuatının tamamının ya da bir kısmının dışında kalan ve aynı zamanda gümrük hattına dahil olmayan; uluslararası liman veya havaalanı yakınında kurulan bölgelere verilen addır.
Sınır Kapısı: İhracat ve/veya ithalat araçlarının transit güzergahları üzerindeki ülkelere giriş yaptıkları ya da ülkelerden çıkış yaptıkları ülke sınırlarını belirtir.
Sigorta: Bir malın öngörülebilir ya da öngörülemeyen riskler neticesinde zarar görmesi ihtimaline karşı, oluşabilecek maddi hasarın tazmin edilebilmesi için belirli bir prim karşılığında sigorta acentesi ile karşılıklı sağlanan anlaşmadır.
Sovtaj: Sigorta eksperinin zarar gören ürüne biçtiği maddi değerdir.
Stok: İleri bir tarihte oluşabilecek taleplere karşı depoda bulundurulan ürün / malzeme.
Stok Kontrol: Ürün stoklarının düzenli periyodlarla denetlenerek stok fazlalığına ya da eksikliğine sebep olmayacak şekilde planlamanın yapılması, belirlenmiş kurallara uygun olarak siparişlerin ve gereksinimlerin belirlenmesi durumudur.
Supalan: Ürün gümrüklemesinin taşımayı yapan araç üzerinde gerçekleştiği, ağırlıklı olarak kara ve deniz yolu lojistiğinde kullanılan bir yöntemdir.
T
Tedarik Zinciri: Bir ürünün tedarikçisinden son tüketicisine kadar olan hareketi içerisinde yer alan tüm birimlerin, kişilerin, teknolojik altyapının bütününü oluşturan ve pek çok kişiyi ve şirketi birbirine bağlayan bir zincirdir.
Tedarikçi: Mal ve hizmet sağlayıcısı firmaya verilen isimdir.
Tehlikeli Madde: Literatüre göre insan sağlığına, canlılara, çevreye veya bulunduğu ortamdaki diğer malzemelere zarar verebilme riski olması sebebiyle taşıma ve depolama süreçlerinde özel önem verilmesi gereken ve sıkı kurallara tabi tutulan özel malzemelerdir.
Tesellüm: Bir malın firma yetkilisi tarafından, malzemeyi teslim eden yetkili kişiden alınması işlemidir.
U – Ü
Uluslararası Taşıma: Uluslararası ticarette bir malın ya da ürünün bir ülkeden bir başka ülkeye doğrudan ya da transit şekilde; hava, kara, deniz, demir yollarından herhangi birini ya da birkaçını kullanarak taşındığı her çeşit lojistik harekettir.
Ürün Stoğu: Bir ürünün depoda bulunan miktarına denilmektedir.
V
Vinç: Ağır yükleri kaldırmaya veya bir yerden başka bir yere taşımaya yarayan araçlardır.
Y
Yük: Taşınan mal, ürün veya eşyadır.
Yükleme: Bir ürün ya da malzemenin sevk edilmek üzere tren, uçak, tır, gemi vb. lojistik araçlara güvenli bir şekilde yüklenmesi işlemidir.
Yükleme Alanı: Yüklerin konulduğu palet, platform vb. alandır.
Z
Zararlı Madde: Depolama ve taşıma sırasında sağlık, güvenlik ve hasar açısından risk doğurabilecek maddelere verilen genel isimdir.
Zeyilname: Sigorta poliçesinin yürürlükte olduğu dönem içerisinde meydana gelen değişikliklerin belirtmek için düzenlenen belgedir.
