Genel - Esalco Lojistik - Page 9

Hava kargo taşımacılığı, hava yoluyla yapılan mal ve ürün taşımacılığına verilen isimdir. Havayolu taşımacılığı, günümüzde küresel ticaretin en hızlı ve güvenli seçeneği olarak kabul edilmektedir. Bu taşımacılık yöntemi, uluslararası lojistikte önemli bir role sahiptir ve global tedarik zincirlerinin olmazsa olmaz bir parçasıdır. Havayolu kargo taşımacılığının avantajları arasında hızlı teslimat süreleri, kesintisiz takip imkânı, zarar ve kayıpların az olması, düşük sigorta maliyeti, petrol fiyatlarındaki dalgalanmalardan daha az etkilenme gibi faktörler bulunmaktadır. Ayrıca havayolu taşımacılığı, yoğun trafik olan bölgelerde zaman ve maliyet tasarrufu sağlar. Acil ve hassas ürünlerin taşınması, uzak ülkelere hızlı gönderimlerin yapılması, tedarik zincirinin kesintisizliğinin sağlanması gibi avantajlarıyla ekonomiye büyük katkılar sağlamaktadır.  Havacılık tarihi açısından milat sayılabilecek bu denemeden itibaren, havayolu ulaşımına dair denemeler hız kazanmış, her geçen gün yeni bir ilerlemeye imza atmıştır.

Bu ilerleme süreci, İkinci Dünya Savaşı’na kadar sürdü, ancak 1945 yılındaki şartlar nedeniyle durdu. Bununla birlikte, savaştan sonra tekrar hız kazandı. Özellikle savaş yıllarında havayolu lojistiği ihtiyaçların karşılanmasında hızı ile ön plana çıkan havayolu taşımacılığı gelişimine yapılan yatırım savaşın ardından normalleşmeye başlayan dünya düzeninde artmıştır. 1950’lerin başından itibaren başlayan havayolu taşımacılığı, özellikle yurt dışı veya uzun mesafeli seyahat olanaklarının ilerlemesine destek sağlamıştır. Bu gelişmeye kitle turizmi de katkıda bulunmuştur. Bu durum dünya genelinde hava taşımacılığının serbestleşmesine imkân sağlamış, serbestleşme ile ortaya çıkan küreselleşme ve ticarileşmenin sonucunda ise havayolu taşımacılığı olan talep hızla artmıştır.

Bugün, uluslararası lojistik hizmetlerinden yararlanmak isteyen şirketlerin en büyük talepleri, hızlı, güvenli ve kaliteli hizmet sunabilen lojistik firmalarının katma değerli hizmetleriyle birleşmektedir. Özellikle müşterilerin hız beklentilerini aşırı derecede karşılayabilen bir havayolu taşımacılığı türü olan servis tipi, taşıma maliyetlerinin yüksek olması, hava koşullarından etkilenme ihtimalinin artması veya yüksek hacimli ve ağır yüklerin taşınmasını planlama ihtiyacı sebebiyle birtakım dezavantajlara sahip olsa da avantajlı yönleri göz önünde bulundurulduğunda vazgeçilmez bir öneme sahiptir.

Havayolu Taşımacılığının Avantajları

• Diğer lojistik hizmetlerle karşılaştırıldığında, taşıma süresi son derece azdır.
• Farklı havayolu kargo firmalarının bulunması sayesinde esnek planlama faydası sağlar.
• Genellikle hafif ve az miktarlardaki yüklerin taşındığı hava taşımacılığı lojistiğinde, kombine taşımacılıkta farklı istasyonlarda yük indirme ve yükleme gibi işlemler ulaşım süresini uzatırken aynı zamanda elleçleme için ek işgücü gereksinimi oluşturur. Bu nedenle havayolu kargo avantajı yalnızca ulaşım süresiyle sınırlı değildir, aynı zamanda yüklerin taşıma aracına yüklenmesi konusunda da kolaylık sağlar.
• Denizyolunda, ilaç, gıda, aşı gibi ürünlerin havayoluyla taşınması durumunda, varış noktalarına hızlı bir şekilde ulaşılabilirler çünkü varış süresi uzunluğu ve hava şartlarının yarattığı nem etkisi nedeniyle bozulabilirler. Bu durumda, bozulabilir ürünlerin taşınmasında havayolu kargo tercih edilir.
• Havayolu lojistiği, lojistik hizmetlerin ilerlemesi sonucunda yalnızca limandan limana yapılmamakta; ihtiyaç olduğunda özel araçlar kullanılarak kapıdan kapıya teslimatlar, depolama, gümrükleme, ambalajlama gibi hizmetler de sunulabilmektedir. Bu şekilde, havayolu lojistiğinin cazibesi katma değerli hizmet anlayışıyla artırılabilir.
• Havayolu lojistiği sistemi, hızlı işleyişi sayesinde gümrük / taşıma prosedürlerini basitleştirilmiş hale getirmektedir.
• Küçük boyutlu yüklerin taşınması mümkün hale getirilir.
• Hassas yüklerin sağlam bir şekilde taşınabilmesi mümkün kılınır.

Havayolu taşımacılığı en büyük faydası olarak görülen hız faktörü sayesinde, bozulabilir kargoların değerleri korunabilir, envanter maliyetleri azaltılabilir ve taşıma süreci boyunca iletişim çok daha etkili bir şekilde sağlanabilir.

Ticari yapılar ve hizmet sektöründeki çeşitlilik son yıllarda arttığından dolayı, hava kargo taşımacılığında beklentiler sadece havaalanı ile sınırlı kalmamaktadır. Lojistik firmalarının uluslararası hava taşımacılığı alanındaki faaliyetleri, temel lojistik hizmetlerin yanı sıra gümrükleme, ambalajlama, depolama veya kapıya kadar teslim gibi ek değerli hizmetler suna bilenlere avantaj sağlamaktadır. Esalco Lojistik olarak, havayolu taşımacılığı da çözüm odaklı hizmet anlayışımızı sürdürüyor ve değer katan hizmetler sunma prensibimizden hiçbir şekilde vazgeçmiyoruz.

HAVAYOLU TAŞIMACILIĞI DEZAVANTAJLARI

• Maliyet konusu, havayolu lojistiğinin en dezavantajlı noktasıdır.  Havayolu lojistiği, diğer lojistik hizmet türleriyle karşılaştırıldığında özellikle uçak yakıtının yüksek maliyetinden dolayı oldukça pahalı kalmaktadır.  Bu yüzden hava kargo tercih eden şirketler, maliyet dezavantajını havayolu lojistiği diğer avantajlarıyla dengelemek zorundadır.
• Söz konusu maliyetler nedeniyle havayolu lojistiği, büyük ve ağır yüklerin taşınmasını sınırlayabilir. Havayolu lojistiği, hafif, küçük hacimli, değerli ve kompakt ürünlerin taşınması için uygundur. Bu nedenle bir sınırlama söz konusudur. 
• Havayolu kargo hem küresel koşullardan hem de meteorolojik koşullardan çok daha kolay etkileyebilmektedir.

Eğer genel bir inceleme yapacak olursak, havayolu lojistiği hızlı, güvenli ve teknolojik açıdan avantajları olan bir hizmet olduğu için diğer servis türlerine göre daha yüksek maliyetler ortaya çıkarır. Ancak, lojistik hizmeti alacak olan şirketler, bu tüm faktörleri göz önünde bulundurarak fizibilite çalışmalarını yapmalı ve kendilerini doğru bir şekilde yönlendirecek bir lojistik şirketinden destek alarak, tedarik süreçlerini daha avantajlı bir şekilde yönetebilirler.

HAVAYOLU TAŞIMACILIĞI ÖZELLİKLERİ NELERDİR?

Havayolu taşımacılığı birçok etken dikkate alınmalıdır. Uçakların taşıma kapasitesi, fiyatı, doluluk oranı gibi detaylar kadar, taşınma tarihindeki hava şartları da önemlidir. Uçuşlar hava koşulları nedeniyle gecikme veya iptal edilebilir. Uçuşların başarıyla gerçekleştirilebilmesi için hava durumu izlemesiyle birlikte planlama yapılmalıdır. 

Genellikle bir bütün olarak sunulan sistem, müşterilerin taleplerini ve isteklerini etkili bir şekilde karşılamak için pazarı bölümlendirmeyi içerir. Bu sistem, birçok ülke tarafından kullanılan global bir sistemdir ve uluslararası ticarette önemli bir rol oynamaktadır. Şehirler arası ulaşım için hava taşımacılığı ise gecikme riskini minimuma indirerek son derece hızlı bir şekilde hareket etmektedir.

Dünya genelinde, kargo hizmetlerinin yüzde 8’i havayolu lojistiği ile yapılırken, karayolu ve denizyoluyla birlikte gerçekleştirilen taşımacılık işlemleri birçok insanın hayatlarını daha da kolaylaştırır. Kimya endüstrisinde özellikle tercih edilen havayolu taşımacılığı, en güvenilir yöntemlerden biridir.

HAVA KARGO YÜK TİPLERİ

1. Genel Kargolar: Özel hizmet veya depolama gerektirmeyen, tehlikeli olmayan maddeler, bozulabilir olmayan gıda veya hayvan sınıfına dahil olmayan kuru ve temiz gönderiye “Genel Kargo” adı verilir.
2. Özel kargolar: Taşınması ve depolanmasında özel işlem gerektiren kargolardır. Bu kargoların taşınabilmesi için belirli bir dizi kuralların kabul, etiketleme, yükleme ve istifleme işlemleri sırasında uygulanması gerekmektedir. Tehlikeli maddeler, canlı hayvanlar, değerli kargolar ve ağır veya özel boyutlu kargolar, özel olarak tanımlanan bir kargo grubunda yer almaktadır.

HAVAYOLU KARGO DOKÜMANLARI

Konşimento (AWB): Hava yoluyla taşınan kargoyu başka bir noktaya taşıyan ve bu kargonun taşıyıcısını, göndericisini ve alıcısını, kargonun taşındığı koşulları ve taşıma değerini belirleyen bir hava taşıma belgesidir. Bu belge ayrıca değerli kargo, canlı hayvan, cenaze, tehlikeli madde veya bozulabilir kargonun nasıl taşınacağını, işgal ettiği hacmi ve ağırlığı düzenler. Bu aynı zamanda bir fatura ve sigorta poliçesidir.

Ara Konşimentolar: Konsolidasyon taşımacılığında, gerçek ve taşıyıcı adına düzenlenen bir hava taşıma belgesidir.  Temel formatı ana konşimentodan pek farklı değildir. Ara konşimento, havayolu taşımacılığı IATA kargo acentesi Freight Forwarder tarafından düzenlenen ve kargoların teslim alındığını da gösteren sözleşme niteliğindeki evraklardır.

Kargo Manifestosu: Hava kargo ile gerçekleştirilen taşımanın sırasında, taşınan malların özellikleri, gerekli taşıma koşulları, teslim yerleri ve yöntemleri hakkında bilgi veren bir kargo manifestosudur.

Kargo Transfer Manifestosu: Transfer manifestosu, bir şirketten diğerine kargonun taşındığını gösteren yazılı bir belgedir. Transfer manifestosunun en önemli avantajı, gecikme, zarar veya kaybolmaya bağlı sorumluluğun kime ait olduğunu belirtmesidir.

Kargo Masraflarını Düzeltme Bildirisi: Ağırlığın yanlış bir şekilde çok veya az gösterilmesi, hatalı navlun ücretleri ve diğer tarifelerin uygulanması gibi hataların düzeltilmesine yöneliktir.

Kargo Muhasebe Bildirisi: Gönderen tarafından ödenmesi belirtilen ancak konşimentoda yer almayan masrafların gönderenden tahsil edilmesi durumunda, alıcının ödemesi belirtilen masrafların alıcıdan tahsil edilmesi durumunda veya teslim edilemeyen ödemeli kargoların masraflarının taşıyıcı tarafından konşimento sahibinden tahsil edilmesinde kullanılan belge. 

Teslim Edilmedi Bildirisi: Son taşıyıcı tarafından konşimento sahibi taşıyıcıya en kısa sürede verilmek üzere düzenlenen evraktır. Gönderinin varış noktasında 14 gün içerisinde alınmadığı durumlarda, gönderinin alıcı tarafından alınmaktan imtina edilmesi durumunda, gönderinin teslimi ve hareketini önleyen diğer sebeplerin ortaya çıkması durumunda düzenlenir.

Kargo Hasar Raporu: Bu rapor gönderilen kargonun konşimentoda belirtilen kıymetinin düşmesine sebep olan harici veya dahili hasarsın belirtilmesini ve gerekli işlemlerin yapılmasını sağlayan bir formdur.

Kargo Araştırma Raporu: Üç hafta içerisinde bulunamayan kayıp kargolar için düzenlenen rapordur.

İlginizi Çekebilir: Tersine Lojistik Ne Anlama Gelmektedir?

Karayolu taşımacılığı uzmanlık ister. Aktarmasız ulaşım olanağı vermesi ve hem güzergahta hem de taşıma kapasitesinde esneklik sağlaması açısından hemen hemen her sektörün lojistik süreçleri içerisinde ihtiyaç duyduğu bir hizmet olan karayolu taşımacılığındaki en büyük uzmanlık konusu da doğru planlamayı yapabilmektir.

Tüm dünyanın 2019 Aralık ayından beri mücadele ettiği Covid-19 ile birlikte kurulan sistemlerin çok kısa bir sürede bozulabileceği, hızla yeni çözümler üretilmesi gereken durumlar yaşanabileceği, ancak esnek olanın ve şartlara en kısa sürede adapte olanın yola devam edebileceği görüldü. Ülke sınırlarının kapatılması, havayolu ve denizyolu trafiğindeki kısıtlamalar, dünya genelinde alınan olağanüstü kararlar neticesinde tedarik süreçlerinde de ciddi aksamalar yaşandı. Bu durum, ticaretin aksamaması ve temel ihtiyaçların tedarik edilmesinde sıkıntılar yaşanmaması için lojistik süreçlerde de doğru planlamanın, ihtiyaçlara ve koşullara göre esneklik sağlamanın önemini bir kez daha ortaya koydu. Bu noktada doğası gereği diğer lojistik hizmetlere göre daha esnek olan karayolu taşımacılığı da bir adım daha öne çıktı. Bunun sonucu olarak da dünyanın farklı noktalarına, farklı güzergahlarla denizyolu ve havayolu taşımacılığının alternatifi olacak karayolu rotaları çıkartıldı.

Öte yandan hali hazırda özellikle Türkiye’den Avrupa’ya, Avrupa’dan Türkiye’ye var olan rotaların düzenli ve kusursuz şekilde işlemesi de önem kazandı. Bugün Esalco Lojistik olarak, var olan yetkinliğimizi, yaşadığımız pandemi sürecinin getirdiği tecrübe ile de birleştirerek Avrupa’nın pek çok noktasına hizmet vermeye devam ediyoruz. Karayolu taşımacılığındaki uzmanlığımızı yaygın acente ağımızla birleştirerek yükünüzü, Avrupa’nın farklı noktalarına güvenle taşıyoruz. Hizmet verdiğimiz ülkelerin başında gelen Almanya’da, çözüm ortaklarımızla birlikte yükünüzü teslim aldığımız andan, teslim ettiğimiz zamana kadar olan tüm süreçleri en doğru şekilde yöneterek, yükünüzün doğru planlamayla ve zamanında istediğiniz noktaya ulaşımını hedefliyoruz. Komple ya da parsiyel yüklerinizin lojistiği için iş sürecini planlıyor, en uygun navlun tekliflerini detaylı şekilde inceliyor, ihtiyaçlarınıza uygun çözümlerimizle yükünüze yola çıktığı andan teslim aşamasına kadar eşlik ediyoruz.

Almanya’ya sağladığımız ihracat servislerinin başında gelen;

• FTL (komple tır yüklemeleri)
• LTL (parsiyel tır yüklemeleri)
• Express tır yüklemeleri gibi tüm hizmetleri, deneyimli kadromuzun rehberliğinde sunuyoruz.

FTL yüklemelerinde gerekli analizleri yaparak, yükün yapısına en uygun araç modeli ile ihtiyacınızı en doğru şekilde karşılayacak çözümleri üretiyoruz. Ayrıca uluslararası parsiyel taşımacılık ihtiyaçlarınızda da konsolidasyon, ayrıştırma, depolama, gümrükleme, kapıdan alım ve kapı teslimatı da dahil olmak üzere tüm lojistik servislerde her zaman Esalco’nun uzman kadrosundan faydalanma şansına sahipsiniz.

Avrupa’nın en önemli pazar ayaklarından biri olan Almanya’ya verdiğimiz karayolu nakliye taşımacılığı hizmeti kapsamında gerekli evrakların hazırlığı ve sigorta ve sözleşme süreçlerinin yönetilmesi de önem teşkil eder. Verilen servisin başından son aşamasına gelene kadar, her evrak dikkat ve özenli bir şekilde süreç içerisinde doğru ve hızlı bir şekilde hazırlanmalıdır. Bu belgeler içerisinde karayolu taşıma / CMR belgesi, FİATA teselüm belgeleri, nakliyeci makbuzu, paket postası makbuzu ve tır karnesi yer almaktadır. Yine doğru sigortalama konusunda verilecek doğru danışmanlıkla da lojistik süreç esnasında taşınan malın başına gelebilecek hasarlardan kaynaklanabilecek riskleri minimalize etmek mümkündür.

Almanya karayolu ihracat servisimiz kapsamında verdiğimiz hizmetler;

• Almanya geneline kapıdan kapıya lojistik hizmeti
• Lojistik süreç danışmanlığı ve tedarik zinciri yönetimi
• Toplama-dağıtım-paketleme ve depolama hizmetleri
• Evrak ve sigorta hizmetleri
• Gümrük işlemlerinde çözüm ortaklığı
• Intermodal taşımacılık hizmeti (yükün bir noktadan diğerine ulaşımı için karayolunun yanı sıra denizyolu, havayolu servislerinin de entegre şekilde kullanımı)

Lojistik, birçok bileşenin bir araya geldiği, her ayrıntının dikkatle incelenmesini gerektiren ve planlamanın esas olduğu, koordineli bir faaliyettir. Çünkü lojistikte her seferinde farklı bir problemin çözümü esastır. Ve her çözümün de gidiş yolu bambaşkadır. Taşınması gereken tüm yüklerde lojistiğin bu özellikleri önem teşkil etse de özellikle proje taşımacılığı söz konusu olduğunda bu hususlar bir kat daha öne çıkmaktadır. Çünkü proje taşımacılığı, ağır, havaleli, hacimli (fazla uzun, fazla geniş veya fazla yüksek) yani gabari dışı olarak tanımlanan yüklerin taşınmasını gerektirmektedir. Bu tip yükler genellikle kamu/özel sektör fabrika, rafineri, madencilik, enerji, inşaat vb. altyapı yatırımlarında gerekli olan malzemeler, cihazlar veya donanımları kapsamaktadır. Proje lojistiğinde, taşımacılık operasyonlarının yanı sıra, müşteriden gelen özellikli dağıtım, depolama veya elleçleme gibi karmaşık lojistik operasyon ve görevler de söz konusu olmaktadır.

Genel olarak bakıldığında, aslında lojistik faaliyetlerin tamamı; taşıma, dağıtım, planlama veya depolama gibi unsurları içerdiği için hemen hemen her faaliyet genel anlamda “proje” olarak tanımlanabilir. Sektörde sıkça dile getirilen “Müşterinin istediği her hizmet talebi aslında bir projedir” sözü aslında tam olarak bu bakış açısını ortaya koymaktadır. Çünkü müşterinin her talebi, günün sonunda bir önceki talebinden daha farklıdır. Ve her projenin de, planlaması, organizasyonu, bütçesi, evreleri ve zaman kısıtları vardır.

Her ne kadar aynı anlama geldiği düşünülse de sektörel açıdan bakıldığında,  “proje taşımacılığı” ve “proje lojistiği” kavramlarının arasında da fark vardır. Proje taşımacılığı, özellikle ağır, havaleli, gabari dışı eşyaların taşınmasında kullanılırken; proje lojistiği ise taşımacılık operasyonlarının yanında müşteriden gelen özellikli dağıtım, depolama veya elleçleme gibi karmaşık lojistik operasyon ve görevleri kapsamaktadır.

Proje taşımacılığı ya da proje lojistiğinde pek çok nokta önem teşkil etmektedir ancak kısaca bahsetmek gerekirse öne çıkan başlıca noktalardan biri risk yönetimidir. Risk yönetimi planlarının ve risk alanlarının belirlenmesi zaruridir. Taşıma sırasında insan, yöntem ve araç kullanımından kaynaklanabilecek hasar ve kaza tahminleri mutlaka yapılmalıdır. Çünkü sevkiyatı yapılan malzeme genellikle kitle tipi üretim ürünü olmadığı için çoğunlukla yedeği bulunmamaktadır. Bu nedenle lojistik transfer sırasında zarar görmemesi gerekmektedir.

Proje lojistiğindeki bir diğer önemli husus güzergahın belirlenmesidir. Taşınacak malzemeler hacim, ağırlık veya malzeme özellikleri gereği genellikle denizyolu, demiryolu taşıma türlerinde özel düzeneklere, taşıma kap veya araçlarına ihtiyaç duyulmakta; karayolunda ise sevkiyatlar çok akslı özel araçlarla yapılmaktadır. Bu nedenle liman, terminal kapasiteleri, geçiş yapılacak tünel, otoyol, köprü, kavşak, üst geçit yükseklikleri ve ağırlık kaldırma kapasitesi, yol şerit sayısı ve trafik yoğunluğu dikkat edilmesi gereken unsurlardır. Proje taşımacılığında sevkiyat sırasında yollarda herhangi bir sıkışıklığa veya tıkanıklığa sebebiyet verilmemesi gerekmektedir. Güvenlik unsurları titizlikle hesaplanmalı ve önlemleri de bu doğrultuda alınmalıdır.

Proje taşımacılığının üç temel kuralı; “sağlık, güvenlik-emniyet, çevreyle (health, safety, environment-HSE) ilgili kurallara uyumdur”.

Sigorta konusu da proje lojistiğinin en önemli unsurlarından biridir. Havaleli ve ekonomik değeri yüksek olan yükün lojistiği; farklı lojistik servisler arasındaki aktarımı, istenmeyen bir durum karşısında oluşabilecek hasar veya zararın ortaya çıkması gibi durumlar söz konusu olduğunda tarafların sorumluluklarının net çizgilerle belli olması ve oluşabilecek herhangi bir zararın tazmini için sigortanın yapılması oldukça önemlidir.

Bütün bu noktalar dikkate alındığında proje lojistiği konusunda hizmet veren lojistik firmaların sektör deneyimi yüksek, uluslararası lojistik kurallarına hakim, yaratıcı, yenilikçi, detaylara önem veren, takım çalışmasına ve mühendislik (teknik) hesaplamalarına yatkın ekiplere sahip olmaları gerekmektedir.

Proje Lojistiğinin Süreçleri

Proje taşımacılığında süreçler yedi ana faz şeklinde sıralanabilinir. Bunlar;

1. Hazırlık
2. Analiz
3. Tasarım
4. Planlama
5. Uygulama
6. Sonuçlandırma
7. Kontrol aşamalarıdır.

Proje Lojistiğinde Taşınabilecek Tesisler

Proje lojistiği kapsamında pek çok tesisin taşınması söz konusu olabilmektedir. Bunu tamamıyla ihtiyaç ve gelen talep belirlemektedir. Ancak örnek vermek gerekirse bu tesislerden bazıları;

• Termik santraller
• Baraj ve hidroelektrik santraller
• Mobil santraller
• Rafineri ve petrokimya tesisleri
• Boru hattı lojistiği
• Raylı sistem projeleri
• Doğalgaz santralleri
• Fabrikalar
• Üretim tesisleri olarak örneklendirilebilir.

Küresel dünyada ve gelişen ekonomik sistemde proje taşımacılığına olan ihtiyaç geçmişe göre artış göstermektedir. Bu da bize gelecekte bu alandaki ihtiyacın artacağı yönünde bir vizyon sağlamaktadır. Bu alandaki ihtiyacın artışı da yetişmiş iş gücüne ve deneyime ve uzmanlığa olan ihtiyacı beraberinde getirecektir. Günlük lojistik süreçlerden ve operasyonlardan farklı olarak ele alınması gereken proje lojistiğinde taşınacak yükten önce yönetilmesi gereken en birincil unsurun “vakit” olduğu söylenebilir. İşte bu sebeple proje lojistiğinde hizmet alan ve veren tarafların ortak dili konuşması, süreci beraber oluşturmaları ve yönetmeleri çok önemlidir. Bu ortak hareket, işin yönetim sürecinin doğru şekilde optimize edilmesine ve en büyük öz kaynaklardan biri olan vaktin doğru değerlendirilmesine yardımcı olacaktır.

Yük taşımacılığında üretim ve tüketim noktaları arasında aktarmasız ulaşım olanağı vermesi, taşıma kapasitesi ve güzergah seçiminde esneklik sağlaması, parça yüklerin daha kolay ve belli mesafelere kadar daha hızlı taşınabilmesi gibi ana faydaları ile ön plana çıkan karayolu taşımacılığı, 20. yüzyılda otomotiv sanayinin gelişmesiyle ön plana çıkmış, İkinci Dünya Savaşı sonrası hızlı bir şekilde artış eğilimine girmiş ve o döneme kadar daha sık kullanılan demiryolu ve denizyolu taşımacılık sistemleriyle rekabet edebilir hale gelmiştir. 1970’li yıllarda yaşanan enerji krizinin aşılmasından sonra, 1980’li yıllarda karayolu taşımacılığı artış eğilimini sürdürmüş ve 2000’li yıllarda pek çok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkede hakim ulaşım sistemi haline gelmiştir.

Hemen hemen bütün sektörlerle doğrudan ilişkisi olan lojistik, uluslararası pazarlarda rekabet avantajının elde edilmesinde kilit rol üstlenmektedir. Lojistiğin stratejik önemi, dünya ticaretindeki dönüşüm ve yeni oluşumların etkisiyle birlikte daha da artmaktadır. Ürün veya hizmetlerin hedef pazarlara rakiplerden bir adım önde, hızlı ve daha ekonomik bir biçimde ulaştırılması uluslararası lojistik faaliyetlerinin özünü teşkil etmektedir. Bu noktada lojistik servislerin çeşitliliğinin bilinmesi, doğru ürüne, doğru sistemin önerilmesi, her servisin avantajlarının öne çıkartılıp kullanılması önem kazanmaktadır. İşte bu bakış açısıyla, öne çıkan farklı avantajlarıyla yirminci yüzyılın başından beri tercih edilir olan karayolu taşımacılığı, bugün de hem uluslararası hem de yurtiçi taşımacılık faaliyetlerinde kilit bir rol üstlenmekte, adeta lojistik sistemin kılcal damarı olarak nitelendirilmektedir.

Karayolu Taşımacılığının Avantajları

• Yükün gideceği yere aktarmasız taşınabilmesi ve yükün cinsine göre uygun özellikte bir taşıma aracı bulmanın oldukça kolay olması gelmektedir.
• Ayrıca karayolu taşımacılığı, öteki taşıma türlerine kıyasla daha hızlıdır ve özellikle kısa mesafeli taşımalarda nispeten ucuzdur.
• Diğer yandan karayolu taşımacılığında özel sektörün daha aktif rol oynaması, süreçlerin çok daha hızlı yürütülebilmesine de olanak tanımaktadır.
• Karayolu taşımacılığı, ulusal ve uluslararası düzeyde altyapı gücü ve esnek yapısı sayesinde, diğer lojistik türleri ile kıyaslandığında “kapıdan kapıya” lojistik imkanı sunulabilen bir lojistik hizmet türüdür.
• Karayolunun dünya genelinde hemen hemen pek çok noktada kesintiye uğramaksızın devam etmesi ve karayoluna uluslararası düzeyde önem verilmesi, karayolu taşımacılığı hizmetini kolaylaştıran unsurlardır. Yani kısaca, uygun coğrafi koşullarda karayolu taşımacılığının kesintiye uğraması neredeyse mümkün değildir.
• Karayolu taşımacılığı hizmetinde aracılar yok denecek kadar azdır ve dolayısıyla bir malın kaybolma ihtimali oldukça azdır.
• Karayolu taşımacılığı 7 gün / 24 saat yükleme yapabilme imkanı sunar.
• Karayolu taşımacılığında rotanın çeşitlendirilmesi, birden fazla adrese teslimat yapılabilmesi söz konusudur. Bu anlamda hem işletmeye hem de hizmet veren lojistik firmaya esneklik sağlar.
• Lojistik sektöründeki gelişmiş sigorta anlayışı sayesinde lojistik süreç esansında taşınan malın başına gelebilecek hasarlardan kaynaklanabilecek riskleri minimalize etmek mümkündür.
• Karayolu taşımacılığı kapasite anlamında da esnekliğin olduğu kg ayarından farklı tonajlara kadar katı, gaz ya da likit pek çok ürünün güvenle taşınabileceği bir hizmet türüdür.

Karayolu taşımacılığının, farklı taşımacılık türleri ile entegre edilmesi çok daha kullanışlı ve tasarruflu bir hizmetin sunulabilmesine olanak sağlayabilir. Intermodal taşımacılık olarak tanımlanan bu lojistik hizmet türünde bir malın, hammaddenin ya da ürünün bir noktadan diğerine ulaşımı için karayolunun yanı sıra denizyolu, havayolu ya da demiryolu gibi kanallar da kullanılabilir. Doğru bir planlama ile karayolu taşımacılığına entegre edilebilecek bu lojistik hizmetler sayesinde, zaman, maliyet avantajı sağlanabileceği gibi bu planlama sayesinde harcanacak enerjinin minimalize edilmesi karbon salınımının %75’e kadar azaltılmasına da imkan sunar.

Karayolu Taşımacılığında Yükleme Planı

Yükleme planı, lojistiği yapılacak malların, yükleme aracına maliyeti minimuma indirecek şekilde planlanarak yüklenmesini, gerektiği durumlarda lojistiği sağlanacak diğer mallarla birleştirilmesini ve bu sayede sevkiyata hazır hale getirilmesini kapsamaktadır. Yükün araca yerleştirilmesi esnasında müşteriye ait adres ve teslimat yerleri göz önünde bulundurularak, ilk teslimat yapılan adresten son teslimata kadar ürünlerin hasar görmemesi sağlanır. Yükleme planında aşağıdaki unsurlar göz önünde bulundurulmaktadır;

• Ürünün yapısal özellikleri (katı, sıvı, gaz, vb.) – Tehlikeli Madde Kodları
• Aracın yapısal özellikler (en, boy, yükseklik, aks sayısı, vb.) – Konteyner Ölçüleri
• Üzerine başka bir ürünün konulmasına ilişkin izin
• Sevkiyat esnasında müşteri / tedarikçi önceliği
• Ürüne ve ambalajına ilişkin bilgiler (en, boy, yükseklik, ağırlık, vb.)
• Palet ve kutu ücretleri

Karayolu Taşımacılığında Kullanılan Belgeler

Tüm taşımacılıklarda olduğu gibi karayolu taşımacılığında da bazı belgelerin kullanılması gerekmektedir. Bu belgeler;

• Karayolu Taşıma / CMR Belgesi
• FİATA Teselüm Belgeleri
• CMR Belgesi
• Nakliyeci Makbuzu
• Paket Postası Makbuzu
• Tır Karnesi

Karayolu Taşıma / CMR Belgesi: Kamyon konşimentosu olarak da bilinmektedir. Ticari Mallar Güzergah Anlaşması’nı imzalanmış ülkelere karayolu taşımacılığı hizmeti verirken bulundurulması gereken bu belge, taşınan mala gelebilecek zarar, ziyan, hasar, kayıp ve gecikme durumlarında gönderen-alan ve taşıyıcı arasındaki sorumluluk ve yükümlülükleri belirten sözleşmeden oluşur. Belge, üç nüsha olarak hazırlanarak, gönderene-alana ve taşıyıcıya verilir.

FİATA Teselüm Belgeleri: Nakliyeci makbuzu olarak tanımlanabilecek bu belge, sadece karayolu taşımacılığında kullanılmaktadır. Bu belgeleri almak için öncelikle FİATA’ya üye olmak ve federasyondan FİATA lisansı almak gerekmektedir. Ciro edilemez ve kıymetli evrak niteliği taşınmaz özelliklerine sahip olan bu belgenin orijinali, varış yerine ulaştığında ihracatçıya teslim edilir.

Nakliyeci Makbuzu: Taşıma komisyoncuları tarafından düzenlenen ve ihracatçılara malları göndermek üzere teslim aldıklarını gösteren makbuzdur.

Paket Postası Makbuzu: Malların posta ile gönderilmesi söz konusu olduğunda, posta idaresi tarafından düzenlenen belgedir.

Tır Karnesi: Taşımayı yapan tırın dolu-boş ağırlığı, plaka numarası, bağlı olduğu firmaya ilişkin bilgilerin yer aldığı belgedir.

İlginizi Çekebilir: TIRLAR VE KAMYONLAR İÇİN YOL YASAĞI SAATLERİ