Demuraj Nedir? Demuraj Masrafı

Demuraj masrafı, taşımacılık ve lojistik sektöründe sıkça karşılaşılan bir terim ve kavramdır. Bu sektörlerde faaliyet gösteren birçok teknik terim arasında en önemlilerinden biri de demurajdır. Basit ifadeyle, taşımacılık hizmetinde belirlenen sürenin aşılması durumunda uygulanan bir tür cezai ücrettir. Genellikle bir konteyner ya da yükün belirtilen süre içinde boşaltılmaması veya taşınmaması durumunda taşıyıcı veya liman yetkilileri tarafından demuraj ücreti talep edilmektedir. Gecikme durumu arttıkça, yükün beklediği süreye oranlı olarak demuraj ücreti de artabilir.

Bu nedenle, demuraj masrafının doğru bir şekilde yönetilmesi ve gerekli önlemlerin alınması oldukça önemlidir. Demuraj, taşımacılık süreçlerinde zamanında hareket etmenin ve işlemlerin sorunsuz bir şekilde tamamlanmasının önemini vurgulamaktadır. Bu yazımızda sizlere, demurajın ne olduğu, nasıl uygulandığı ve nasıl önlenebileceği gibi konular ele alınacaktır. 

 

Demuraj Bedeli Nedir?

Demuraj bedeli, ithalat sürecinde taşıyıcı firma ile ithalatçı firma arasında imzalanan bir sözleşme kapsamında belirlenir. Sözleşme, hem taşınan malların korunması hem de taşıyıcı firmanın yol güzergahı belirlenirken dikkate alınacak unsurları içerir. Denizyolu taşımacılığı için önemli bir maliyet unsuru olan demuraj bedeli, taraflar arasında anlaşmazlıkları önlemek ve taşıma sürecini düzenlemek için kullanılır.
İthalatçı firmanın malı alırken taşıyıcı firmaya ödemesi gereken bir tür taşıma bedeli olan demuraj bedeli, taşıma sürecindeki belirsizliklerin azaltılmasına yardımcı olur. Sözleşme imzalandıktan sonra hem taşıyıcı firmanın hem de ithalatçı firmanın hakları ve sorumlulukları belirlenir ve her iki taraf da bu çerçevede hareket eder.

Demuraj kavramını kavramak için öncelikle serbest sğre kavramını yani free time kavramını anlamak gerekmektedir.

 

Serbest Süre Nedir?

Lojistik sektöründe önemli bir kavram olan serbest süre, taşımacılık işlemlerinde önemli bir rol oynamaktadır. Genellikle denizyolu taşımacılığında kullanılan serbest süre, konteynerlerin gemiden indirilmesi ve ardından taşıyıcı firmanın belirli bir zaman boyunca limanda ek ücret talep etmeden beklemesine izin verir. Bu süre, taşıma yöntemine göre farklılık gösterir ve ülke, liman ve konteyner türü gibi faktörler dikkate alınarak belirlenir.

Serbest süre olarak adlandırılan bu uygulama genel olarak standart kuru yük konteynerlerinde 7 gün, soğutmalı konteynerlerde ise 5 gün olarak belirlenmektedir. Ancak parsiyel yükler için serbest süre uygulaması bulunmamaktadır. İthalatçı firma, gümrük işlemlerini tamamladıktan sonra malları kendi deposuna taşırken, boş konteyneri de belirlenen yere teslim etmek durumundadır.

Denizyolu taşımacılığında serbest süre kavramı, taşıma sürecinin verimliliğini artırmak ve taşıyıcı firmaların limanda gereksiz bekleme sürelerinden kaynaklanan maliyetleri en aza indirmek amacıyla kullanılır. Bu sayede hem taşıyıcı firmaların hem de ithalatçıların işlemleri daha hızlı ve düzenli bir şekilde tamamlanabilmektedir. 

 

Demurajın Sebepleri Nelerdir?

Gönderici tarafından kontrolünde olmayan çeşitli faktörlere bağlıdır. Bu sebepler dolayısıyla demuraj bedeli ödemeye maruz kalabilir ve gönderici bu durumdan etkilenir. Şu şekilde:

• Gönderen ve alıcı arasındaki iletişim sorunları ve belirsizlikler sebebiyle demuraj ücreti talep edilebilir.
• Konteynerin günlük denetimi veya bekleme süresi nedeniyle ertelenmesi durumu meydana gelebilir.
• Kargonun alınmamasının başka bir olası nedeni de, gönderinin satış siparişiyle eşleşmemesidir.
• Belgelerdeki hatalar, eksiklikler veya sahtecilik durumunda alıcıdan demuraj ücreti talep edilecektir.
• Alıcı, belirlenen teslim süresi içinde zamanında teslimatın gerçekleştirilememesi halinde karşılaşabileceği durumları deneyimleyebilir.
• Eşyaların teslim alınmasıyla sorumlu kişinin, konteynerin varış saati veya tarihi hakkında bilgi sahibi olmaması durumunda gümrük işlemlerinin zamanında tamamlanamaması halinde demuraj ücretleri uygulanabilir.

 

Demuraj Masrafı Nedir?

Demuraj masrafı, özellikle denizcilik endüstrisinde sıkça karşılaşılan, geminin belirlenen süreden daha uzun süre bir limanda demirleyerek yükünü boşaltma veya yükleme işlemi nedeniyle gemi sahibine ödenen ek maliyettir. Bu terim, yükleme veya boşaltma işlemlerinin planlanandan daha fazla zaman alması sonucunda ortaya çıkar ve gemi sahiplerinin bu gecikmelerden kaynaklanan zararlarını telafi etmek amacıyla uygulanır. Demuraj masrafının hesaplanması ve tahsili, hem gemi sahipleri hem de yük sahipleri arasında önemli bir mesele olup, ticari deniz taşımacılığının maliyet ve operasyonel etkinliğini doğrudan etkileyen faktörler arasında yer alır. 

 

Demuraj Bedeli Nasıl Hesaplanır?

Demuraj bedelinin nasıl hesaplandığını merak ediyorsanız, doğru yerdesiniz. Gemi içinde bulunan konteyner sayısına göre değişen demuraj bedeli, limanda bekleyen gemiler için belirlenen bir ücrettir. Gemi, belirlenen kalkış süresine kadar limanda beklediği gün sayısına göre demuraj masrafı öder. Bu süre genellikle geminin önceden belirlendiği günlerin dışında limanda olmasında gereken ek bir süredir.

Demuraj hesaplamada bakılan temel nokta, geciken gün sayısıdır. Eğer gemi belirlenen kalkış süresinden sonra hareket ederse, geciken her gün için ekstra bir demuraj bedeli ödenmelidir. Bu durumda, geminin limandan ayrıldığı güne kadar geçen gün sayısı ve geciken gün sayısı üzerinden demuraj masrafı hesaplanır.

Özellikle gemi taşımacılığı sektöründe sıkça karşılaşılan bu durumu anlamak ve demuraj masrafının nasıl hesaplandığını öğrenmek, gemi sahipleri ve işletmecileri için oldukça önemlidir. Tanınan ek sürelerin ne zaman devreye girdiğini ve geciken gün sayısının nasıl belirlendiğini bilmek, gemi gecikmelerinden kaynaklanan ek maliyetleri minimize etmeye yardımcı olabilir. 

 

Demuraj Masrafı Gider Olarak Gösterilir mi?

Demuraj masrafı, taşıtan şirketler açısından önemli bir mali konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu masrafların navlun gideri olarak muhasebeleştirilmesi, kanunlarca belirlenmiştir ancak bazı durumlarda gider gösterilerek muhasebeleştirilmesi mümkün olabilmektedir. 

 

Demurajı Kim Öder?

Demuraj, taşımacılık sektöründe sıklıkla karşılaşılan önemli bir konsepttir ve genellikle gemi yüklerinin belirtilen süre içerisinde boşaltılmaması veya taşınmaması durumlarında ortaya çıkan ekstra ücretleri ifade eder. Bu ücreti, taşıma kontratına uygun olarak hareket etmeyen taraf öder. Demuraj ücretinin kim tarafından ödeneceği, ihracatçı ya da ithalatçı gibi taşıma işleminin iki ana aktörü arasında, yükün işlem sürecine ve taşınma şartlarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Eğer yükünü belirtilen süre içinde boşaltmazsa veya taşımazsa, ilgili taraf demuraj ücreti ödemek zorunda kalır. Bu kural, taşımacılık operasyonlarında zamanın önemini vurgular ve tüm partileri yüklerini zamanında işleme alarak ek maliyetlerden kaçınmaya teşvik eder. Dolayısıyla, demuraj ücretlerinin uygulanması, taşımacılık sektöründe verimliliği artırmayı hedeflerken, aynı zamanda ihracatçı ve ithalatçılar için planlama ve organizasyon disiplinini de ön plana çıkarır. 

 

Demuraj Ücretinden Nasıl Kaçınabilir?

Kaçınmanız gereken durumlar şu şekildedir:

• Herkesin şeffaf ve açık bilgilere sahip olması, gönderim sırasında oluşabilecek gecikmeleri veya yanlış anlamaları engellemek için oldukça önemlidir.
• Sevkiyatın başlangıç ve varış noktalarındaki ayarlar hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir. Gümrük süreciyle ilgili ayrıntıları öğrenmek ve gönderinin bulunduğu konum hakkında bilgi almak için nakliyat sağlayıcısıyla düzenli iletişim kurulmalıdır.
• Planlama yaparken, çeşitli seçenekleri değerlendirmek oldukça önemlidir. Dolayısıyla, sevkiyat sırasında her zaman alternatif planlarınızın olması gerekmektedir. Olası gecikmeler durumunda, yedek bir kamyon şoförü bulundurmanın önemli bir faydası olacaktır.
• Planlar önceden yapılmalı ve alıcı en yakın zamanda düzenlenmelidir. Bu şekilde, konteyner için uygun koşullarda, doğru zamanlama ve en ekonomik fiyatlarla taşıma firmaları ile anlaşmak daha kolay olacaktır.