Denizyolu Taşımacılığında Kullanılan Belgeler

Ticaret yapan firmaların en çok tercih ettiği taşımacılık türlerinden biri olan denizyolu taşımacılığı, nakliyatı gerçekleştirilecek olan malların ulaştırılması gereken bölgelere denizyolu aracılığı ile taşınmalarını ifade eder. Denize kıyısı olan ülkelerin limanlarında görülen bir taşımacılık türü olan denizyolu taşımacılığı ile çok sayıda mal ve yük taşınabilir. Genelde yük gemileri ile sağlanan bu taşımacılık ile farklı liman kentleri arasında hem ülke içi hem de uluslararası ticaret yapmak mümkündür.

Dünya üzerindeki liman sayısı son yapılan araştırmalara göre 4 bin 600 olarak belirlenmiştir. Bu limanlara her geçen gün yenisi de eklenmektedir. Ticaretin küreselleşmesi ile küresel pazarlara mal gönderilmesi ve bu malların ticaretinin sağlanması şirketlere birçok avantaj ve küresel pazarda bir yer edinme olanağı sağlamaktadır. Global bir köy haline dönmüş olan dünyada, denizyolu taşımacılığı ile aktarılan malların ticarete katılım oranları son derece yüksektir. Denizyolu taşımacılığında kullanılan yardımcı ekipmanların başında konteynerler gelmektedir. Malların bu yardımcı ekipmanlara yüklenmesi işlemi, konteynerlerin gemilere aktarılması, gemi yolculuğu ve malların alıcıya aktarılması denizyolu taşımacılığının aşamalarını oluşturmaktadır. Deniz yolu taşımacılığında kullanılan konteynerler FLC ve LCL isimleri ile anılmaktadır. Bu taşımacılık türünün sorunsuz bir şekilde gerçekleşmesi için bazı yasal prosedürler bulunmaktadır. Prosedürlere bağlılık için gerekli belge ve sözleşmeler tamamlanmadan denizyolu taşımacılığı yapmak mümkün değildir.

 

Denizyolu Taşımacılığında Kullanılan Belgeler Nelerdir?

Denizyolu taşımacılığı belgeleri, genel olarak deniz ve okyanuslardaki mal geçişinin yasal koşullara uygun olup olmadığını denetler. Nakliyat aşamalarının sorunsuz bir biçimde gerçekleşmesi ve malların alıcıya planlanan zamanda teslim edilmesi için bu belge ve raporların eksiksiz biçimde tamamlanması gerekmektedir. Denizyolu taşımacılığı belgelerinin en sık kullanılanları ve en önemlileri aşağıda belirtilmiştir:

• Deniz Konşimentosu: Bu belge taşıyıcı firma ile gönderici firma arasındaki usullerin düzenlenmesine yönelik hazırlanan bir belgedir. Deniz konşimento Sevk esnasında malların durumlarına yönelik bir makbuz işlevi gören belge sayesinde malların özellikleri, tanımları ve belirtilen farklılıkları düzenlenir. Mallar ile ilgili detaylı bilgilerin yer aldığı bu belgede; malların durumu, ağırlığı, cinsi ya da türü, hacmi, miktarı, alış yeri, varış yeri gibi bilgilere yer verilmektedir. Bu belgede ayrıca taşıyıcı hakkında genel bilgilere, taşeron firma mevcut ise onun hakkında detaylı bilgiye, konteyner sayısına da yer verilmektedir.
• ATR Dolaşım Belgesi: ATR Deniz Dolaşım Belgesi, Türkiye ile Avrupa Birliği ülkeleri arasındaki taşımacılık faaliyetleri esnasında düzenlenen bir sertifikadır. Bu belgeyi diğer belgelerden farklı kılan özelliği sadece Avrupa Birliği ülkelerini kapsıyor olmasıdır. Türkiye, Asya ve Avrupa kıtalarını birbirine bağlayan, jeopolitik önemi son derece fazla olan bir ülke olduğu için Avrupa ile yapılan ticaret taşımlarında en sık kullanılan ülkelerden birisidir. ATR belgesi sayesinde tercihli gümrük vergisine yönelik tarifelerde bir düşüş sağlanabilir. Sadece kömür ve çelik ürünlerinde herhangi bir düşüş görülmesi mümkün değildir. Bunun dışında serbest dolaşıma girmiş olan tüm malların tarifelerinde düşüş sağlanabilir.
• EUR Dolaşım Belgesi: Bu belgeye ihtiyaç duyulmasının temel sebebi ATR dolaşım belgesinin kapsamında sadece Avrupa Birliği ülkelerinin olmasıdır. Farklı Avrupa ülkeleri için farklı belgeye ihtiyaç duyulmasından dolayı ortaya çıkan EUR Dolaşım Sertifikası sayesinde ithalat ve ihracat süreçlerinde birçok avantaj elde edilir. Bu sertifika sayesinde gümrüklendirme aşamaları sorunsuz bir şekilde ilerler.
• Menşei Şahadetnamesi: Menşei Şahadetnamesi isminden de anlaşılacağı üzere, denizyolu kullanılarak ithalatı ya da ihracatı yapılan olan mal ve eşyaların menşelerini belirtir. Bu belgenin cinsi ülkeden ülkeye değişiklik gösterse de temel olarak aynı maddeleri içerir. Bu belge iki farklı çeşitte çıkarılır.
• Tercihli Menşe Şahadetnamesi: Bu belge ile ödenmesi gereken vergiler belirlenir, ithalatı ya da ihracatı yapılacak olan mal ve eşyaların yasa dışı olup olmadığı kontrol edilir.
• Tercihsiz Menşe Şahadetnamesi: Bu belge özel kuruluşların verdiği bir belgedir. Tercihli Menşe Şahadetnamesine benzer biçimde düzenlenir ancak farklı olarak vergilendirme indirimlerini içermez.

 

Denizyolu Taşımacılığının Sağladığı Avantajlar ve Gelecekteki Konumu

Denizyolu taşımacılığı, karayolu, havayolu ve demiryolu taşımacılık yöntemlerine göre daha az maliyetlidir. Bu taşımacılık türünün maliyetlerinin düşük olmasının en büyük sebebi çok sayıda eşyanın çok daha az enerji harcayarak taşınıyor olmasıdır. Denizyolu taşımacılığı yapılırken elde edilen en büyük avantajlardan biri de ithalatı ya da ihracatı yapılacak olan malların tahmini varış sürelerine uygun bir biçimde varış noktalarına ulaştırılmalarıdır. Denizyolu taşımacılığında kullanılan rotalar önceden belirlenmiş olduğu için taşıma sırasında karayolunda yaşanan trafik ve benzeri problemler olmaz. Ayrıca denizyolu taşımacılığında kullanılan konteynerler sayesinde taşınan mal ve eşyaların zarar görme ya da kaybolma olasılıkları asgari düzeye iner. Denizyolu taşımacılığı uluslararası taşımacılık yöntemleri arasında en çok tercih edilen yöntemlerden biridir. Küresel ölçekte hizmet veren birçok firma, mallarını dünyanın farklı bölgelerine taşırken bu taşımacılık yöntemini tercih etmektedir. Denizyolu taşımacılık sayesinde maliyetlerini düşüren firmaların küresel pazarlara açılma olanağı da artmaktadır.

Denizyolu taşımacılığı hem düşük maliyeti hem de deniz trafiğinin diğer taşımacılık yollarındaki trafikten çok daha az olması sebebi ile gelecekte de en çok kullanılan taşımacılık türlerinden biri olmaya adaydır. Gümrük ve uluslararası limanlarda gerekli olan belgelerin tamamlanması ile son derece akıcı bir süreçte ilerleyen denizyolu taşımacılığında taşınan yük miktarı da çok olmaktadır. Karayolu, havayolu ya da demiryolu taşımacılık ile taşınacak olan yük miktarı belli bir seviyeyi geçerse firmalara denizyolu taşımacılığını kullanmaları tavsiye edilmektedir. Denizyolu taşımacılığı ile sadece kitlesel üretime sokulan mal ve eşyalar taşınmaz. Kereste, çelik, maden ve benzeri ürünler de gemiler yardımı ile taşınır. Bu gibi büyük ebatlı ürünlerin taşınması ancak gemiler ile mümkün hale gelmektedir. Bu nedenle denizyolu taşımacılık alanındaki faaliyetlerin gelecekte de devam edecek olması söylenebilir. Denizyolu taşımacılığı genel hatları ile iki farklı grupta incelenir. Bunlar tramp taşımacılık ve liner taşımacılıktır. Tramp taşımacılık ile büyük hacimli mallar taşınır. Bu mallar taşınırken taşıma süreleri önemsenmez, tramp taşımacılıkta önemli olan malların zarar görmeden taşınmasıdır. Liner taşımacılıkta ise ürünlerin gönderilmesi gereken yere ne zaman ulaşacağı konusu büyük önem taşır. Özellikle belirli bir süre geçtikten sonra deforme olma ya da bozulma ihtimali bulunan mallar taşınıyorsa zaman konusu daha da ön plana çıkar. Genel itibari ile liner taşımacılıkta hizmetler önemsenir. Bu taşımacılık türünde geminin ne zamandan limandan yarılacağı, yolda ne kadar vakit geçireceği ve malları gönderilmesi gereken limana ne zaman teslim edeceği konusu büyük önem taşır.

Denizyolu taşımacılığının tüm aşamalarının sorunsuz bir şekilde ilerlemesi için denizyolu taşımacılığı için gerekli olan belge, sözleşme, sertifika ve raporların eksiksiz, usulüne uygun bir biçimde tamamlanması zorunludur. Taşımacılığın farklı aşamalarında özellikle gümrük noktaları ve alanlarında ihtiyaç duyulan bu belgelerin hazırlanması ve doğru bir şekilde düzenlenmesi için alanında yetkin bir lojistik firması ile çalışmak gerekmektedir. Esalco Lojistik, tüm lojistik işlemleriniz için geçerli olan belge ve raporları eksiksiz bir biçimde tamamlar ve taşınacak olan mal ve eşyalarınızın tam zamanında yerine ulaşmasını sağlar.