Uluslararası ticaretin gelişimi ile birlikte lojistik süreçlerin aksamadan, hasarsız ve güvenilir bir şekilde gerçekleştirilmesi konusundaki ihtiyaç her geçen gün artmaktadır. Geçmiş yıllarla kıyaslandığında, uluslararası ticaretle ilgilenen işletmelerin sayısı ile birlikte bu işletmelere profesyonel anlamda lojistik hizmeti veren firmaların sayısı da artış göstermekte bu durum da taşınan yük miktarının çoğalmasına ve çeşitlenmesine sebep olmaktadır. Dolayısıyla artık sadece sunulan lojistik servisler değil, bu hizmetin sağlanmasında kullanılan ekipman ve araçlar da oldukça önem teşkil etmektedir.
Özellikle “door to door” olarak adlandırılan, kapıdan kapıya taşımacılığın önem kazanması ile birlikte, herhangi bir yükün, çıkış noktasından varış noktasına kadar pratik, hızlı ve ekonomik şekilde ulaşması için sıklıkla konteyner taşımacılığı tercih edilmektedir. Elleçleme aşamasında hem zamandan hem de ekonomik açıdan tasarruf sağlayan, farklı ürün gruplarının taşınmasına imkan tanıyan ve birçok kez kullanılabilme şansına sahip olan konteynerler, özellikle uluslararası denizyolu taşımacılığının %85’inde tercih edilmektedir.
Sözlük anlamı olarak TDK’da “Çeşitli eşyaları taşımak için uluslararası standartlara göre yapılmış büyük sandık” olarak tanımlanan konteynerleri, üretildikleri malzemeye, kullanım alanlarına ve kullanım amaçlarına göre kategorize etmemiz mümkündür. Bu tanımlamada bahsi geçen uluslararası standartlar İSO olarak tanımlanan International Organization for Standardizaion’dur. Konteyner türlerini biraz daha detaylandıracak olursak;
Genel Amaçlı Konteynerler
Denizyolu taşımacılığında yaygın şekilde kullanılan bu konteyner türü özel bir taşıma şekli gerektirmez ve standart çelik malzemeden yapılmıştır. Genellikle tüm yüzeyleri kapalı şekilde üretilen bu konteynerlerin ön ve arka kısmında kapıları bulunmaktadır ve bu kapılardan geçebilen ve özel bir taşınma koşulu gerektirmeyen tüm ürünlerin taşınmasında kullanılabilmektedir. Hacimlerine göre 20 ft ve 40 ft olarak sınıflandırılmaktadırlar.
Soğutuculu Konteynerler (Reefer Containers)
İçerisine özel bir soğutma ünitesi yerleştirilerek üretilen bu konteyner tipinde, konteynerin içinin istenilen sıcaklıkta olabilmesi sağlanabilmekte, bu durum özellikle bozulma ihtimali olan taze sebze-meyve, medikal ürün ve ilaçlar, dondurulmuş gıda, çikolatalı gıda gibi ürünlerin taşınmasında kullanılmaktadır. Soğutucu konteynerler de genel amaçlı konteynerler gibi hacimsel olarak 20 ft ve 40 ft olarak sınıflandırılmaktadır.
Üstü Açık Konteynerler
Konteynerin kapısından sığmayan büyük hacimli yüklerin taşınmasında kullanılan, üst duvarı ve ön kapısı tamamıyla açılabilen konteyner tipidir.
Açık Konteynerler: Yan duvarları ve tavanı olmayan konteyner tipidir. Genel amaçlı kullanılan standart konteynerlere ya da üstü açılabilen konteynerlere sığmayan havaleli yüklerin taşınmasında kullanılmaktadır. İş makineleri, üretim makineleri, jeneratör gibi geniş hacimli yüklerin taşınmasında kullanılmaktadır.
Platform Konteynerler
Minibüs, tekne, yat gibi hacimli ve ağır yüklerin taşınmasında kullanılan konteyner tipidir. Tavanı ya da yan duvarları olmayan bu konteynerler sadece güçlü bir platformdan oluşmaktadır.
Tank Konteynerler
Özellikle kimya ya da gıda gibi sektörlerde sıvı yüklerin taşınmasında kullanılan konteyner tipidir. Çelik konstrüksiyon içine yerleştirilmiş ve sıvı taşımaya uygun bir tanktan oluşmaktadır.
Dökme Konteynerler
Özellikle tarım ürünlerinin lojistiğinde kullanılan, buğday, arpa, bakliyat gibi ürünlerin kolay yüklenebilmesi için üst kısmında özel bir yükleme kapağının bulunduğu, kapaklarının da ihtiyaç halinde açılarak rahat tahliyeye imkan sağladığı konteyner tipidir.
Konteyner ölçüleri ile ilgili detaylı bilgiye https://www.esalco.com/konteyner-olculeri/ bağlantısından ulaşabilirsiniz.
Konteynerler taşımacılığı, en genel anlamda büyük yüklerin ya da birbirinden farklı çeşitli yüklerin tek seferde taşınmasına imkan sağladığı için avantajlıdır. Akılcı ve planlı bir yükleme yapılması durumunda bir konteynerin hacmi oldukça verimli şekilde değerlendirilebilir ve bu sayede hem zaman açısından hem de ekonomik açıdan verimlilik sağlanabilir. Konteyner taşımacılığı ayrıca güvenli taşıma imkanı sunarken, denizaşırı ticaretin kolaylaşmasına ve dünyanın hemen hemen her noktasının ulaşılabilir olmasına imkan sağlar.
Özel semi-treylerler tarafından taşınmaya uygun şekilde üretilen konteynerler, gemilerden indirildikten sonra karayolu ile istenilen herhangi bir noktaya ulaştırılmaya da uygundurlar. Bu durum özellikle door to door taşımacılık açısından oldukça büyük avantaj sunar.
Konteyner Taşımacılık Türleri
Bugün uluslararası ticarette en yaygın lojistik hizmetlerden biri olarak kullanılan konteyner taşımacılığında iki önemli seçenek bulunmaktadır. Komple Konteyner (FCL) ve Parsiyel Konteyner (LCL) taşımacılık. Eğer taşımak istediğiniz yük, 20 ft ya da 40 ft’lik bir konteyneri tek başına doldurabiliyorsa o zaman bu komple konteyner yani FCL taşımacılık hizmeti sınıfına girmektedir. Ancak yükünüz tek bir konteyneri dolduramayacak miktardaysa o zaman bir konteyneri iki ya da daha fazla alıcısı olan yüklerle paylaşmanız gerekmektedir ki o zaman buna da parsiyel konteyner taşımacılığı yani LCL taşımacılık denilmektedir.
İlginizi Çekebilir: Uluslararası Lojistik
