Liner Ve Tramp Taşımacılık Nedir?
Liner ve tramp taşımacılık, malları uluslararası ve yerel seviyelerde bir varış noktasından diğerine göndermek istediğiniz vakit karşınıza çıkan üç seçenekten sadece biridir. Deniz, kara ve hava yolu taşımacılıkları olarak kategorize edilen bu taşımacılık türü, farklı yük türleri, ağırlıklar ve rotalar göz önünde bulundurularak tercih edilebilir. Liner taşımacılık, sabit rotalara ve belirli zaman çizelgelerine sahip gemilerin kullanılmasıyla gerçekleşirken, tramp taşımacılık ise daha esnek bir yapıya sahiptir ve gemiler belirlenmiş rotalara bağlı kalmadan taşıma işlemini gerçekleştirir. Bu taşıma yöntemi, özellikle büyük miktarlarda yük taşınması gereken durumlarda tercih edilebilir ve nakliye maliyetlerini minimize etmek adına önemli bir rol oynamaktadır.
Liner Taşımacılık Nedir?
Liner taşımacılık, belirli bir programa ve rota üzerinde düzenli olarak çalışan kargo hizmeti ifade etmektedir. Bu tür taşımacılık, belirli rota ve programlar dahilinde hat seferleri düzenler ve bu rotaları takip eden seferler ya da yolculukları kapsar. Liner taşımacılığın temel amacı, belirli bir güzergah üzerinde sürekli ve düzenli bir hizmet sunmaktır. Genellikle deniz yoluyla gerçekleşen bu tür taşımacılık, yolculuk sırasında belirli limanları ziyaret ederek kargo taşımacılığı gerçekleştirir.
Liner taşımacılığı, belirli bir programa ve rota üzerinde düzenli olarak çalışan kargo hizmeti anlamına gelmektedir. Hat seferleri olarak da adlandırılan bu taşımacılık türü, önceden belirlenmiş güzergahlar doğrultusunda seyreden ve belirli limanlarda duran seferleri içerir. Bu sistem, kargo taşımacılığında güvenilirlik ve düzenlilik sağlamak amacıyla geliştirilmiştir ve genellikle deniz yoluyla yapılan taşımacılığı kapsar.
Liner hizmeti şu özellikleri kapsar:
- Genellikle konteynerli ve standart boyutlu ürünler için kullanılır.
- Bir plan ve yol haritası oluşturulmuş, liman belirlenmiştir.
- Gemiler genellikle konteyner gemileri, genel kargo gemileri veya Ro/Ro (Roll on, Roll off) gemileridir.
- Nakliye belirli bir rota ve zamana önceden planlanmıştır.
Tramp Taşımacılık Nedir?
Tramp taşımacılık, diğer deniz taşımacılık türlerinden farklı bir yöntem olarak öne çıkar. Bu taşımacılık şekli, belirli bir rota veya programa uymaz ve gemi sahipleri ya da işletmeler tarafından organize edilir. Tramp taşımacılık, diğer deniz taşımacılık türlerinden daha esnektir ve talepler doğrultusunda sefer düzenlemesi yapılabilir. Genellikle yük sahipleri ya da araç sahiplerinin belirli bir rotaya veya programlama düzenlemesine ihtiyaç duymadığı durumlarda tercih edilir. Bu sayede yük sahipleri istedikleri zaman ve istedikleri yerden yüklerini taşıtabilirler. Tramp taşımacılık, belirli kriterlere göre fiyatlandırılarak, esneklik ve hızın ön planda olduğu taşımacılık hizmeti sunar. Bu özelliğiyle Tramp taşımacılık, deniz taşımacılığı sektöründe önemli bir yer tutmaktadır.
Tramp hizmeti şu özellikleri kapsar:
- Çoğunlukla demir cevheri, kömür, tahıl ve petrol gibi yüksek hacimli yükler ile büyük boyutlu ürünler için tercih edilir.
- Gemi kiralama talepleri, tamamen veya kısmen, kiracının ihtiyaçlarına göre ayarlanabilir ve rotası kiracıların tercihlerine bağlı olarak belirlenebilir.
- Halihazırda herhangi bir program veya planlama bulunmamaktadır.
- Gemiler tipik olarak genel maksatlı gemiler, yük gemileri, tankerler ve bazı Ro/Ro gemileri olabilir.
Denizyolu Taşımacılığını İki Kısma Ayrılabilir
Tramp (Düzensiz) Taşımacılık
Liner (Düzenli) Taşımacılık
Tramp Taşımacılık: Tramp taşımacılığı, geminin tamamını veya yarısından fazlasını dolduracak şekilde çeşitli yükleri taşımak için kullanılan bir yöntemdir. Gemi sahipleri, ürünleri ve yoğun deniz trafiğine sahip limanlara yük gemileri tercih ederler. Yükler, tramp taşımacılığında ağırlıklarına göre gruplanır.
Liner Taşımacılık: Tramp taşımacılık ile kıyaslandığında, liner taşımacılığı yükleme üzerinde odaklanmaz. Liner taşımacılık genellikle hizmet odaklı bir taşımacılık şeklidir. Bu taşımacılık türünde, gemi kalkış ve varış saatleri ile transfer noktaları önceden planlanmıştır. Gemi, belirlenen limanlara gelir ve yük alır veya boşaltır. Liner taşımacılıkta gemiler tamamen dolu olmak zorunda değildir, parça yükler adet bazında gemiye yüklenir. Konteyner ve Ro-Ro taşımacılığı liner taşımacılık örneklerindendir.
Deniz yolu taşımacılığını beş farklı türde değerlendirebiliriz, bu değerlendirme yük taşıma ve gemi tiplerine göre yapılır.
- Konteyner Taşımacılık
- Tanker Taşımacılık
- Ro – Ro Taşımacılık
- Kombine Taşımacılık
- Dökme Yük Taşımacılık
Konteyner Taşımacılık: Deniz taşımacılığında, taşınan yükün çoğu konteynerlerden oluşmaktadır, yaklaşık olarak yüzde sekseni. Genellikle parça yük taşımak için tercih edilen bir nakliye yöntemidir. Konteynerler kolayca gemilere vinçler aracılığıyla yüklenebilir ve boşaltılabilir. Bu durum, yükleme ve boşaltma sürecini kolaylaştırır ve limanda bekleyen gemilerin zamanından tasarruf edilmesini sağlar. Ancak, konteyner gemilerinin üretimi maliyetlidir, bu da konteyner taşımacılığının dezavantajıdır.
Tanker Taşımacılık: Bu tür taşımacılık, potansiyel risk içeren maddelerin nakledilmesini içermektedir. Tankerler, petrol ürünleri, gaz ve kimyasal maddeler gibi sıvı yükleri taşımaktadırlar. Bu yükler karayoluyla limana taşınmakta ve gemiye boru hatları aracılığıyla aktarılmaktadır. Gemi, varış limanına ulaştığında taşıdığı sıvı yükü kendi pompaları kullanılarak tankerlere boşaltılmaktadır.
Tankerlerin taşınması için iki farklı tür tanker kullanılır:
- LPG Tanker: Petrol gazı taşıyan tankerlerde bulunan sıvılaştırılmış petrol gazı.
- LNG Tanker: Sıvı doğal gaz taşıyan gemiler.
Ro – Ro Taşımacılık: Devasa yük gemileri, tır gibi araçların yüklerini taşımak için kullanılan gemilerdir.
Kombine Taşımacılık: Petrol, kuru yük, tahıl ve maden cevheri gibi maddelerin taşınmasında kullanılan bir ulaşım yöntemidir.
Dökme Yük Taşımacılık: Deniz taşımacılığı ile taşınan hububat, kömür, tuz gibi maddeler için kullanılan taşıma yöntemi dökme yük taşımacılığı olarak adlandırılır. Bu tür yükler gemilere yüklenirken ve boşaltılırken gemilerin yapısından dolayı ara kapılar kullanılabilir, çünkü taşınmaları zor olabilir.
